අජිත් පැරකුම් ජයසිංහ
ආණ්ඩුව තෙල් මිල වැඩිකිරීම සමාජයේ දැවැන්ත විරෝධයකට හේතු වී තිබේ. මේ අතර ආණ්ඩුවේ ශ්රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණු පාර්ශ්වය උත්සාහ කරමින් සිටින්නේ එහි වරද ඇමති උදය ගම්මන්පිල මත පටවා අත සෝදාගැනීමටයි.
මේ අතර ගෑස් මිල ඉහළ නැංවීමේ අවදානමක් ද මතු වී තිබේ. ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවට 99.94%ක කොටස් හිමි ලිට්රෝ ගෑස් ලංකා ලිමිටඩ් සහ 100% කොටස් හිමි ලිට්රෝ ටර්මිනල් ලංකා ප්රයිවට් ලිමිටඩ් ආයතනයන් මේ වන විට අධික පාඩු ලබයි. වෙළඳපොළෙන් 73% කට වැඩි වෙළඳපොළ කොටසක් හිමි ලිට්රෝ සමාගම මේ වන විටත්, ගෑස් සිලින්ඩරයේ බර අඩු කරමින් වංචනික ලෙස ගෑස් මිල වැඩි කර ඇත.
තෙල් ආනයනය කර විකිණීමෙන් ලංකාවේ රජයට අයත් ආයතන දැවැන්ත පාඩුවක් ලබන්නේ ඇයි? 2020 වසරේදී ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාව රුපියල් බිලියන 18ක් පාඩු ලැබූ බව සංස්ථාවේ සභාපති සුමිත් විජේසිංහ පසුගිය දෙසැම්බර් මාසයේදී මව්බිම පුවත්පතට පැවසීය.
ලංකා ඛනිජතෙල් නීතිගත සංස්ථාව පාඩු ලැබීමට හේතු ලෙස සඳහන් වන්නේ කොළඹ වරායේ තෙල් ගොඩබාන බෝයාවේ සිට කොළොන්නාව ගබඩා සංකීර්ණයට ඉන්ධන පොම්ප කරන නළ පද්ධතිය අබලන් වීම නිසා සිදුවන ප්රමාදයන්, සපුගස්කන්ද තෙල් පිරිපහදුව නවීකරණය නොකිරීම නිසා පිරිපහදු කරන ලද ඉන්ධන ආනයනය කිරීමට සිදුවීම, තෙල් පිරිපහදුව සම්බන්ධ අතුරු නිෂ්පාදන පෞද්ගලික අංශයට පැවරීම වැනි කාරණාය.
එහෙත්, ඇත්ත කාරණා ඔය කිසිවක් නොවේ. ලංකා ඛනිජතෙල් නීතිගත සංස්ථාව යනු හැමවිටම දේශපාලකයන් තමන්ට කඩේ ගිය ගෝලබාලයන්ට රැකියා ලබාදීම සඳහාත්, ඒ අන්දමින්ම රැකියා ලබාදුන් ඉහළ නිලධාරීන් හරහා විවිධ ගසාකෑම් කිරීමටත් පාවිච්චි කරන ලද ආයතනයකි. ලාංකිකයන් දරණ තෙල් මිලෙන් සැලකිය යුතු පංගුවක් මෙම ආයතනයේ අකාර්යක්ෂමතාවේ බරයි.
ඊට අමතරව, තෙල්වලින් අධික ලෙස බදු අයකිරීම රජයේ ප්රධාන ආදායම් මාර්ගයකි. එය රජය රටේ දුප්පත් පොහොසත් සමස්ත ජනතාවගෙන් අයකරන වක්ර බදු අතරින් ප්රධානම බද්දකි. දේශපාලකයන් ඇතුළු දැවැන්ත රාජ්ය අංශයක් නඩත්තු කරන්නේ එලෙස උපයන ආදායම්වලිනි. රජය වෙස්සන්තර භූමිකාවක් නිරූපණය කළ ද එය බොරුවකි. රජය මහජනතාවගෙන් සූරාකන බදු මුදලට සාධාරණ සේවා රටේ ජනතාවට ලැබෙන්නේ නැත. රාජ්ය අංශය තිබෙන්නේ දේශපාලකයන්ට හා රාජ්ය නිලධාරීන්ට වැටුප් හා වරප්රසාද ලබාදීමටයි. රජය මහජනයාට සේවය කරන්නේ ඉහත දක්වන ලද කාර්යය සාධාරණීකරණය කිරීමේ අවම මට්ටමෙනි.
තෙල් මිලට ස්ථාවර විසඳුම අන් කිසිවක් නොව, ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල ශ්රී ලංකාවට ණය පහසුකම් ලබාදීමේදී අනුගමනය කළ යුතු බවට අවධාරණය කළ මිල සූත්රයයි. ජාත්යන්තර වෙළඳපොලේ තෙල් මිල, මෙහෙයුම් හා බෙදාහැරීම් වියදම් හා රජයේ බදු ඇතුළත් විනිවිද පෙනෙන සූත්රයක් මගින් මාසිකව තෙල් මිල සකස් කිරීම සාධාරණය.
තෙල් පිරිපහදුව, අතුරු නිෂ්පාදන ආදියට තෙල් සංස්ථාව නැවත අතගැසීමෙහි තේරුමක් නැත. රජය කරන බිස්නස්වලින් සිදුවන්නේ මහජනතාවට දරන්නට සිදුවන බදුබර තවත් වැඩිවීම පමණක් බව අප දන්නා පාඩමකි. එය නැවත උගත යුතු නැත. රෝදය අලුතෙන් සොයාගන්නට දෙයක් නැත.
තෙල් පිරිපහදුව නවීකරණය කිරීමට හෝ අලුත් තෙල් පිරිපහදුවක් ආරම්භ කිරීමට හෝ රාජ්ය පෞද්ගලික හවුල්කාරීත්වයන් ආරම්භ කිරීමට බැරි වී තිබෙන්නේ දශක ගණනාවක් තිස්සේ අන් කිසිදු හේතුවක් නිසා නොව, ඒ සඳහා දේශපාලකයන්ට උවමනාවක් නැතිකම නිසාය. එවැනි මෙගා ව්යාපෘතිවලින් ද සොරකම් කළ හැකිමුත්, පිරිපහදු නොකළ ඉන්ධන ආනයනයෙන් ඊට වඩා මාටියා ගහන බව පෙනේ. ඒ සම්බන්ධයෙන් ශ්රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ විසින්ම ඇමති උදය ගම්මන්පිලට අනියමින් චෝදනා කර හමාරය.
ශ්රී ලංකාවේ පාලකයන්ට හරිහමන් දැක්මක් තිබේ නම්, ජාත්යන්තර වෙළඳ නාවුක මාර්ගයක් අසල පිහිටි ශ්රී ලංකාවට බොරතෙල් පිරිපහදු කර අලෙවිය විදේශ විනිමය උත්පාදන මාර්ගයක් බවට පත්කරගැනීමේ හැකියාව තවමත් තිබේ. රජයට ඒවා කරන්නට බැරිය. ඒ වෙනුවෙන් දෙස්, විදෙස් ආයෝජන කැඳවාගත යුතුය.
ලංකා ඛනිජතෙල් නීතිගත සංස්ථාව නියාමනය සඳහා යොදාගනිමින් ඉන්ධන ආනයනය, පිරිපහදුව හා බෙදාහැරීම ද පෞද්ගලීකරණය කළ හැකිය. ඒ වෙනුවෙන් රජයට අයත් සමාගම් කිහිපයක් ආරම්භයේදී පිහිටුවිය හැකිය. තවත් ආයතන කීපයකට ක්ෂේත්රය විවෘත කර තරගකාරීත්වයක් ද නිර්මාණය කළ හැකිය. ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාවේ පාඩු පියවාගැනීමට තෙල් මිල සකස් කිරීම නිසා සිපෙට්කෝ වැනි සමාගම්වලට අධික ලාභයක් ලැබීමේ හැකියාව තිබේ. සංස්ථාවේ පාඩු අවම කරගැනීමෙන් හා අධික ලාභ නියාමනය කිරීමට ක්රම සැකසීමෙන් තත්වය ක්රමානුකූලව පාලනය කරගත හැකිය.
කෙසේ වෙතත්, ශ්රී ලංකාවේ නිෂ්පාදනයක් නොවන, අනවශ්ය ලෙස පාවිච්චි කිරීම පරිසරයට ද ඉතා හානිකර වන පෙට්රෝලියම් ඉන්ධන අරපිරිමැස්මෙන් භාවිතා කිරීමට ලාංකිකයන් පෙළඹෙන්නට නම්, ජාත්යන්තර වෙළඳපොළේ සැබෑ තෙල් මිල අනුව සැකසෙන මිලක් ශ්රී ලංකාවේ ක්රියාත්මක විය යුතුය. රජය ලබන අයුතු ලාභය අවම විය යුතුය. පෙට්රෝලියම් ඉන්ධන වෙනුවට මිනිස් ශක්තිය, සූර්ය බලය, සුළං බලය, මුහුදු රල වැනි පුනර්ජනනීය බලශක්ති වෙත ලංකාව යොමුවිය යුතුය.
බයිසිකල් පදිමු. පයින් යමු. ඔරුවෙන් යමු. සූදානම් වන්න. නාස්තිකාර ධනවාදී ජීවිතය බොහෝ දුරට අවසන් කිරීමට ලාංකිකයන්ට නුදුරු අනාගතයේදීම සිදුවනු ඇත. අපි සමාජවාදී විසඳුම් සොයා යමු.
ඡායාරූපය නිව්යෝක් නගරයේ දර්ශනයකි. විස්තරය මෙතැනින්
මේ ලිපියත් කියවන්න
රසායනික පොහොර තහනම විප්ලවයක් වන්නේ කෙසේද?